De Ecolo-Groen fractie van de Stad Brussel is het wachten en de ballonnetjes van het Brusselse Schepencollege beu en schuift haar eigen, omvattend plan naar voor met 10 voorstellen. 10 voorstellen om van het hypercentrum van de stad hét visitekaartje van Brussel te maken. Een plek waar je goed woont, waar je graag vertoeft en komt werken. Een plek die meer is dan de Grote Markt en Manneken Pis.
De vijfhoek – enkele cijfers
(Source : PCM 28/02/2010 – STRATEC 2010 – Mobiel Brussel 2013)
Ecolo-Groen wil een antwoord bieden op de noden van de Brusselaars in het centrum van onze Stad. De lucht- en levenskwaliteit moeten omhoog, de verkeersdruk en de geluidsoverlast omlaag. We willen van het centrum van onze stad het visitekaartje maken van Brussel die bewoners bekoort en bezoekers verleidt.
Het centrum moet zijn culturele, commerciële economische en toeristische aantrekkingskracht niet alleen behouden, maar ook versterken. Niet alleen voor de stad, maar ook in het belang van het Gewest en het hele land. Voor Ecolo-Groen komen de bewoners op de eerste plaats. We moeten ervoor zorgen dat wie komt wonen in centrum, er ook willen blijven. Ook voor wie niet in het centrum woont, moet een bezoekje aan onze binnenstad een aangename ontdekking zijn.
Een nieuwe invulling geven aan het centrum van de stad kan alleen samen met de Brusselaars en iedereen die wil bouwen aan onze stad. Samen geven we de Vijfhoek een nieuwe toekomst.
Ecolo-Groen wil het autogebruik doen dalen. Dat zal voor minder uitstoot en fijn stof zorgen en minder geluidsoverlast[1]. Maar een daling van het aantal auto’s zal vooral veel meer ruimte vrijmaken voor voetgangers, fietsers, shoppers en terrasgenieters. Als we de binnenstad op die manier een nieuwe invulling geven, zal dat ook de luchtkwaliteit en de gezondheid van de Brusselaars ten goede komen.
De files zijn niet alleen een pest voor de automobilisten, maar ook voor de gebruikers van het openbaar vervoer. Daarom wil Ecolo-Groen een betere bediening van de Vijfhoek. Bussen moeten zich vlotter door het verkeer kunnen verplaatsen. Dit kan door gescheiden busbanen in te richten of risjtroken voor te behouden voor het openbaar vervoer.
De uitlatingen van Yvan Mayeur over de participatie van de burgers beloven niet veel goeds. De burgemeester is bang dat inspraak enkel negatieve adviezen zal opleveren. Voor Ecolo-Groen is het net van essentieel belang voor het slagen van het project om de verschillende betrokkenen (bewoners, handelaars, pendelaars,…) van bij het begin te betrekken bij het project. Participatie is de sleutel voor een echte dialoog tussen het beleid en de burger.[2]
Ecolo-Groen is er zich van bewust dat grote projecten mensen vaak afschrikken. Vooral bij handelaars kunnen ze vaak niet op veel applaus rekenen. Maar vele voorbeelden in bijvoorbeeld Straatsburg, Bordeaux, Bergen of Gent, tonen aan dat het herinrichten van de stadscentra vaak net de handelaars ten goede komt. Maar dat voelen ze pas eens alle werken zijn uitgevoerd.
Ecolo-Groen beseft grote werken gevolgen hebben voor handelswijken en handelaars. De negatieve gevolgen van de werven moeten zoveel mogelijk beperkt worden. Daarnaast moeten organisaties zoals Atrium, de handelaars mee begeleiden en voorbereiden op eventuele wijzigingen in het cliënteel en inspelen op nieuwe opportuniteiten die gepaard gaan met de nieuwe invulling die gegeven wordt aan het centrum van de stad.
De herinrichting van de centrale lanen is niet beperkt tot het stukje tussen de Beurs en de Brouckère, maar omvat de volledig noord-zuid-as van het Rogierplein tot aan het Zuidstation
Ecolo-Groen stelt voor om van de Brouckère, over de Beurs tot aan het Fontainasplein een langgerekt park aan te leggen. Dat park vormt een nieuwe kwaliteitsvolle groene ruimte in het centrum van Brussel. Aan het Fontainasplein laten we de groene zone overlopen naar het Fontainaspark. Aan de zuidkant van het plein creëren we een “shares space” dat overloopt in de verkeerslus die het zuiden van de Vijfhoek ontsluit.
Deze heraanleg moet verbonden worden met de plannen die voor de handelswijk rond de Nieuwstraat en de Adolph-Maxlaan op tafel liggen.
De heraanleg van de centrale lanen moet gepaard gaan met het invoeren van verkeerslussen. De verkeerslussen garanderen de bereikbaarheid van de verschillende woonwijken, handelswijken en werkplekken. De voorgestelde verkeerslussen verhinderen het transitverkeer van noord naar zuid en het sluipverkeer in de woonwijken. Via een parkeergeleidingssysteem worden bezoekers vanaf de Kleine Ring naar de meest aangewezen parking geleid. De vrijgekomen ruimte die vroeger ingenomen werd door de auto kan zo anders ingevuld worden. Dat zal een nieuwe impuls geven aan de diverse wijken in de Vijfhoek.
Een eerste stap is daarom de ontwikkeling van een intelligent signalisatiesysteem of parkeergeleidingssysteem. Hoe dichter bezoekers bij hun vertrekplaats geparkeerd stan, hoe beter (vb. via transitparkings). In combinatie met het parkeergeleidingssysteem zorgt het lussenplan ervoor dat bezoekers die met de auto naar het centrum van de stad komen vanaf de kleine ring naar de meest aangewezen parking in de vijfhoek worden geleid. Het verkeer tussen de wijken wordt omgeleid via de Kleine Ring.
Door de invoering van de verkeerslussen zal er een drastische daling zijn van de verkeersdruk in bepaalde straten. Om ervoor te zorgen dat de lussen geen racecirquits worden, stellen we voor om op verschillende plaatsen ‘shared spaces’ in te voeren. In deze gedeelde ruimtes verplaatsen de verschillende weggebruikers zich in harmonie. Steden als Mechelen, Gent en Antwerpen tonen dat dit werkt. Bepaalde stukken van de verkeerlussen kunnen omgevormd worden tot een shared space, zoals bijvoorbeeld aan het Fontainasplein of een stuk van de Dansaertstraat (zie voorstel 2). Daarnaast komen ook wegen die voorbehouden zijn voor het openbaar vervoer of voor het lokaal verkeer, zoals de Wolvengracht en de Schildknaapstraat, hiervoor in aanmerking.
De herinrichting van de centrale lanen kan niet zonder een duidelijke visie op de manier waarop we de handelszaken in de Vijfhoek zullen bevoorraden. Het goederenvervoer in de Vijfhoek is van essentieel economisch belang, want het zorgt voor de bevoorrading van de vele handelszaken en bedrijven in de stad. De leveringen moeten gebeuren op het juiste moment, de juiste plaats, met het geschikte voertuig en in de best mogelijke veiligheidsomstandigheden. Het aantal kilometers dat wordt afgelegd voor de leveringen moet naar beneden. We moeten het werk van de leverancier in goede banen leiden. Hoe vlotter de levering van goederen gebeurt, hoe minder de andere verkeersstromen er hinder van zullen ondervinden.
De heraanleg van de Centrale lanen moet gepaard gaan met een kader die de handelsidentiteit in de verschillende wijken vorm geeft, zoals richtlijnen voor de façades en de verlichting van de handelspanden. Er is geen reden om zich te verzetten tegen de herinrichting van het centrum. Daarentegen moet er een goede ondersteuning geboden worden aan de handelaars, zodanig zij kunnen inspelen en zich kunnen voorbereiden op nieuwe opportuniteiten of een gewijzigd cliënteel. Daarnaast moet men er ook op toezien dat bij de ontwikkeling van bepaalde wijken de verschillende functies (wonen, horeca, etc.) geen hypotheek leggen op elkaar (vb. Sint-Goriks). We willen diverse wijken, geen monotome wijken.
De vijfhoek is momenteel een zone 30, met uitzondering van de centrale lanen. De huidige meerderheid lijkt geen enkele maatregel te nemen om de zone 30 te implementeren. De nodige infrastructuurwerken worden niet uitgevoerd, alsook wordt niet ingezet op ontradende effecten zoals verkeersborden die aangeven of de autobestuurder al dan niet te snel rijdt. Ecolo-Groen vraagt dat er een evaluatie komt van de zone 30 en dat de nodige maatregelen genomen worden opdat de zone 30 effectief wordt geïmplementeerd. De invoering van de verkeerslussen, al dan niet met shared spaces, is alvast het moment om de nodige werkzaamheden uit te voeren en zo de toepassing van de zone 30 te garanderen.
De herbestemming van de vijfhoek moet samen met de bewoners, handelaars, pendelaars, verenigingen en b
ezoekers gebeuren. Daarom stelt Ecolo- Groen voor om 4 participatieweekends te houden waarop iedereen die geïnteresseerd is kan mee nadenken en zich informeren over de plannen voor de centrale lanen. Er moet een proces opgestart worden dat iedereen toelaat om mee na te denken over de toekomst van onze binnenstad. Een goed werkende methode is MapIt. Waarbij de deelnemers in groepjes verdeeld worden en werken op een plattegrond van het project. Ze kunnen zelf voorstellen doen, worden geconfronteerd met de voorstellen van de andere groepen etc. Het is een laagdrempelige manier om verschillende bevolkingsgroepen te laten mee nadenken over de toekomst van hun stad.
Er zijn momenteel 11 eindhaltes op de Centrale lanen, 9 daarvan aan de Brouckère en 2 zogezegd aan de Beurs (, maar eigenlijk is dat eerder Fontainas). Het is perfect mogelijk om de eindhaltes uit het centrum te halen, zonder het aanbod te verminderen, beter, het aanbod zelfs te verhogen. Dat zal ook nodig zijn, aangezien we de autodruk naar omlaag willen en er voldoende alternatieven moeten voorhanden zijn. De ruimte die de eindhaltes innemen kunnen dan ook voor andere zaken gebruikt worden (meer plaats voor de voetgangers, een terras, laad-en-los-zone, etc.).
Om dit te realiseren stelt Ecolo-Groen twee oplossingen voor. Een eerste is de lijnen met 1,5 km te verlengen en een nieuwe eindhalte te creëren aan de Ninoofsepoort voor de lijnen 47, 48, 95, 29, 38 en 88. In de buurt van de Ninoofsepoort en de Bloemenhofwijk is er een minder goede bediening door het openbaar vervoer (zie bijlage 3). Het verhogen van de busfrequenties speelt hier op in. Een tweede oplossing is om twee lijnen samen te nemen. Zo verlengen we de lijnen 86 (Machtens) en 46 (Moortebeek) op de lijnen 66 (Péage) en 63 (Cimetière de Bxl) (zie bijlage 5 overzichtskader).
Hoe minder parkeerplaatsen op straat, hoe meer ruimte om er andere dingen te doen (leveringen, wandelen, fietsen, openbaar vervoer). Daarom moet het gebruik van publieke, maar ook private parkeerplaatsen door bewoners gestimuleerd worden.
Ecolo-Groen stelt een parkeerbeleid voor dat voorrang geeft aan de bewoners en de leveringen (zie ook voorstel 4). De bezoekers worden naar een parking geleid via een parkeergeleidingssysteem dat integraal deel uitmaakt van ons lussenplan (zie voorstel 2).
De visie en de voorstellen van Ecolo-Groen zijn er op gericht om de kwaliteit van het stadsleven in Brussel een enorme boost te geven. Zowel qua ruimtegebruik, wijkleven, handel, alsook het leven in de stad een pak gezonder te maken.
Ecolo-Groen wil de culturele, residentiële, commerciële en economische aantrekkelijkheid van de stad verbeteren om zoo ook een antwoord te bieden op de sociaal-economische uitdagingen waar de stad voor staat.
Het herinrichten van onze binnenstad moet samen met de burgers gebeuren. Alleen zo hebben we een kans op slagen en creëren we een project dat alle Brusselaars kunnen dragen.
Ecolo-Groen legt 10 voorstellen op tafel. Het is een omvattende visie voor de heraanleg van de centrale lanen van het Zuidstation tot aan Rogier. Tussen de Brouckère en Fontainas maken we een voetgangerszone met park. De verkeerslussen zorgen voor de bereikbaarheid van de wijken, zonder sluip- en transitverkeer.
We stellen een kwalitateitsverhoging voor van de facades en een handelsidentiteit voor de centrale lanen. Maar ook leggen we concrete voorstellen op tafel voor het organiseren van het goederenvervoer in de vijfhoek. Een verbetering van het bus-aanbod en reorganisatie van de eidnhaltes in de vijfhoek.
Ecolo-Groen legt tot slot concrete voorstellen op tafel voor een parkeerbeleid dat de bewoners voorrang geeft en volop inzet op de beschikbare parkings die vandaag onderbenut zijn. Bezoekers worden via een parkeergeleidingssysteem naar een parking geleid.
De Ecolo-Groen fractie zal deze 10 voorstellen op 3 februari voorleggen in de gemeenteraad en zal de druk hoog houden op het college om de beloftes eindelijk concreet te maken.
[1]De ideeënwedstrijd van Bral en de interessante projecten die daarbij kwamen bovendrijven, hebben ons hiervoor geïnspireerd.
